|
نوشتن در دنيايي ديگر
اگر عضو یکی از شبکه‌های زیر هستید می‌توانید این مطلب را به شبکه‌ی خود ارسال کنید:
پديده وب نگاري را بايد دستاورد تركيب دگرگوني هاي اجتماعي و نوآوري هاي تكنولوژيك دانست، دستاوردي كه در آن نقش دگرگوني هاي اجتماعي بسيار پررنگ تر از تحولات تكنولوژيك در عرصه اطلاع رساني است. در واقع پديده وب نگاري مقدمه تحقق جامعه اي چند صدايي است كه به دلايل مختلف ساختاري امكان بروز صداي خود را در خارج از دنياي مجازي نمي يابد.درباره فعاليت وبلاگ نويسان بايد گفت كه در نظام سنتي، مجزا كردن حريم خصوصي از فضاي عمومي افراد امكان پذير بود، اما با قدرت گرفتن نقش افكار عمومي و شكل گيري رسانه هاي جديد چالش جدي در تداخل اين دو حوزه مطرح شد كه تفسيرهاي متنوع، متفاوت و متضادي را در پي داشته است. وبلاگ نه قلمرو خصوصي و نه گستره اي همگاني است بلكه سلول اطلاعاتي جامعه مدني است و براي توسعه اصولي آن نهادهاي مدني و روزنامه نگاران مستقل بايد با ارايه الگوها و ايجاد فرهنگ تعامل شرايط جوامع را براي تحول مطلوب مساعد كنند.
گفتمان غالب در رسانه وبلاگ نه از مسير ايدئولوژيك از بالا به پايين و نه از مسير فرهنگي از پايين به بالا نمي تواند به صورت انحصاري مطلوب باشد. به عبارت ديگر تدوين قانون براي ساماندهي به وبلاگ ها از طرف نخبگان مي تواند آن را به اهرمي يكجانبه براي حاكميت گروهي خاص تبديل كند، همانگونه كه تاكيد بر سامانه اي آزاد در عرضه و تقاضاي فرهنگي ممكن است اين رسانه را به عاملي توده سالار يا پوپوليست تقليل دهد. در مورد ادبيات وبلاگ ها نيز طبيعي است وقتي فردي مدت ها فرصت سخن گفتن نداشته باشد، در ابتدا مجال يافتن براي گفتن، فرياد مي زند، اما به تدريج روند بيان او معقول تر خواهد شد و هجويات را كنار مي گذارد و به توليد معناي بيشتر و افزايش غناي محتوا خواهد پرداخت و در اينجاست كه ادبيات حاكم بر وبلاگ ها ارتقا مي يابد.
اين در حاليست كه پس از روند توقيف برخي نشريات در چند سال گذشته بسياري از روزنامه نگاران ايراني با ورود به دنياي مجازي مي كوشند تا از مجراي الكترونيك رايانه هاي شخصي به بيان ديدگاه ها و نظريات خود بپردازند. حال وبلاگ ها مي توانند در چنين فضايي به جايگزيني مطمئن براي مطبوعات تبديل شوند يا نه پرسشي است كه ذهن بسياري را به خود معطوف كرده است.
• نوشتن در دنيايي ديگر
هنگامي كه شبكه گسترده جهاني وب يا همان (WWW) يازده سال پيش ناگهان در فضاي رسانه اي جهان مطرح شد، اين اميد را زنده كرد كه به صورت نسخه اي ارزان تر از نشر روميزي در آيد و براي بسياري از افراد چنين بود اما آنان همچنان ناگزير بودند كدگذاري html را بياموزند، مقوله اي كه فهم آن دشوار بود و افراد را وا مي داشت تا در حسرت بازگشت روزهاي حروفچيني باشند. مجله «review jurnalism columbia» در مقاله اي مي نويسد، اين همه راه در عرصه روزنامه نگاري نوين نبود . در ماه اوت سال 1999 موسسه پيراليز تمامي اين فرآيند را با عرضه محصولي به نام بلاگر متحول ساخت ( مسئوليت آن بيش از هر چيز متوجه آن كلمه پنج حرفي وحشتناك يعني وبلاگ است) همان گونه كه بيشتر مردم جهان مي دانند وبلاگ معمولا به عنوان يك وب سايت تعريف مي شود كه اطلاعات در آن زود به زود روزآمد و به ترتيب زماني معكوس يعني تازه ترين مطالب در قسمت بالاي آن ارايه مي شود. به طور مشخص هر مورد ارسال پستي در وبلاگ دربردارنده يك و غالبا چند فراپيوند با ساير وب سايت ها و گزارش هاست و معمولا يك فهرست دائمي از پيوندها در ارتباط با نشانه گذاري هاي متني مورد علاقه وجود دارد.
اين مقاله با اشاره به سختي هاي اوليه در كار با اينترنت مي افزايد: موسسه پيراليز (pyra labz) از زماني كه گوگل (google) آن را خريداري كرد تاكنون نوعي نگرش انقلابي را در پيش گرفته و به گونه اي تمامي اين امور را عامه پسند ساخته كه هر گونه شرايط لازم فن آوري در نشر روميزي نظير طراحي گرافيكي كدگذاري ساده براي كارهايي مانند پيوندها و ميزباني، به منزله مانعي براي ورود محسوب مي شود و افراد غيرفني را خارج از گود نگه مي دارد. برنامه بلاگر به كاربران يك نوع حق انتخاب مجازي و تصنعي الگوها ،نوعي ثبت نام پنج دقيقه اي آسان (و شايد بهتر از همه اينها) ميزباني وب سايت را ارايه مي كند. اين در حاليست كه همه اينها رايگان است وحتي نيازي به اين نيست كه حوزه وب سايتي خاص خود را بخريم. نويسنده اين مقاله در پاسخ به اين پرسش كه چرا وبلاگ ها داراي محبوبيت هستند؟ به نقل از جارويس مدير يكي از شركت هاي وبلاگ مي نويسد: دليل محبوبيت وبلاگ ها آن است كه پويايي خيلي زيادي در آن وجود دارد. با همه تاريخچه مفيد و تاثيربرانگيزي كه روزنامه ها در سال هاي بين 1960 تا 2000 ميلادي در غرب از خود به جاي گذاشتند ،حرفه روزنامه نگاري هم اكنون از نظر تنظيم قرارداد استاندارد شدن و همگن شدن دستخوش تحول قرار گرفته است. اصولا روزنامه نگاري به شيوه اي خاص به وسيله قشري معين از مردم صورت مي گيرد در حالي كه وبلاگ نويسان اساسا اينگونه سنت را به دست فراموشي مي سپارند. در ضمن باتوجه به شخصيت و مخاطبين روي خط اينترنت نوعي تعامل با خوانندگان به وجود مي آيد كه با هر رسانه قابل مقايسه ديگري از نظر چاپي ارتباط دو سويه آن به مراتب شديدتر و شخصي تر است. اكنون اين پرسش مطرح شده است كه آيا وب لاگ نويسان جزو روزنامه نگاران به حساب مي آيند و آيا وبلاگ ها جايگزين روزنامه ها خواهند شد؟
پاسخ اين پرسش ها مثبت ارزيابي شده و آمده است كه روزنامه نگاري از بسياري جهات از وبلاگ نويسي تاثير خواهد پذيرفت. به نوشته اين بولتن پس از يك پذيرش گام به گام و آهسته وبلاگ ها سازمان هاي خبري اكنون در شرف پذيرش شكل آن هستند. خبرنگاران مي توانند پيوندهاي دائمي مرتبط با سايت هاي جالب توجه را گردآوري كنند و گزارش هاي ويژه و وقايع جالبي را كه لزوما به روزنامه تعلق ندارند به محيط بيرون از سازمان رسانه اي خود تحويل دهند و خوانندگان هم انديش خاصي را به خود جلب كنند. اين مقاله در ويژگي هاي مثبت ديگر وبلاگ نويسي مي نويسد مي توان ده ها هزار ستون نويس بالقوه را پيدا كرد كه تحت تاثير شوق و شور فردي مطالبي را به رايگان در وبلاگ به رشته تحرير در مي آورند. به نوشته نويسنده اين مقاله شايد بهترين ويژگي پديده وبلاگ نويسي كه در عرصه روزنامه نگاري يافت نمي شود سرگرم كنندگي آن است زيرا ما هيچ گاه مطالب نويسنده اي را به ياد نمي آوريم كه از خواندن مطلب او در روزنامه اين تصور را كرده باشيم كه او قصد سرگرم كردن ما را دارد.
• تهران پايتخت وبلاگرها
در همين حال يك كارشناس نرم افزار كه در عين حال وبلاگ نويس است درباره تاريخچه وبلاگ نويسي در ايران مي گويد: آغاز اين پديده در كشور ما به دو سال پيش بر مي گردد كه اندكي پس از شكل گيري وبلاگ نويسي در آمريكاست. محمدرضا طاهري افزود: هنگامي كه مشكل توليد صفحات فارسي اينترنتي با بحث يوني كد رفع شد وبلاگ نويسي در ايران شكل گرفت. به گفته وي ايران نسبت به جوامع ديگر با پديده وبلاگ به شكل عمومي تري برخورد كرده است به طوري كه كاربران وبلاگ نويسي فارسي طيف گسترده اي از افراد جامعه را در بر مي گيرند.
طاهري گفت: به تدريج كساني كه متخصص در زمينه صفحات وب نبودند نيز توانستند براي خود وبلاگ داشته باشند و وبلاگ نويسي در ايران اشاعه يافت. به گفته وي سايت بلاگر يكي از نخستين وبلاگ هاي فارسي بود كه خدمات رايگان ارايه مي داد تا آنكه يك سال پس از آن سايت پرشين بلاگ از سوي 4 جوان ايراني ايجاد شد و به اين ترتيب سرويس دهنده رايگان فارسي شكل گرفت.
وي گفت : سايت پرشين بلاگ خدمات وبلاگ ارايه مي داد اما با اين تفاوت كه كليه صفحات و بخش مديريت وبلاگ فارسي شده بود و اين موضوع موجب گسترش وبلاگ نويس فارسي در ايران شد. طاهري گفت: سپس سرويس بلاگ اسكاي درست شد كه به علت مشكلات مالي و تكنيكي هنوز هم نتوانسته با قدرت پرشين بلاگ در عرصه وبلاگ نويسي فارسي عمل كند. وي افزود: موضوع مطرح در وبلاگ ها روزنويسي است.وبلاگ براي روزنويسي و بيان مسايلي كه فرد هر روز با آن درگير است يا در اينترنت به آن بر مي خورد ايجاد شد و حرف ها و مشغله هاي ذهني فرد و بلاگ نويس وبلاگ ها را ادبي، سياسي و حتي علمي كرد. طاهري درباره موضوع كنترل و نظارت بر وبلاگ ها در ايران گفت: در مرحله ايجاد وبلاگ نظارتي اعمال نمي شود اما معمولا دستگاه نظارتي نظر خود را بر وبلاگ هاي معروف معطوف مي كند و اگر عملكرد وبلاگ مورد نظر را بر خلاف مصالح نظام يا اشاعه دهنده فساد تشخيص دهد ، آن وبلاگ را مسدود مي كند. وي افزود: مسدود شدن وبلاگ فارسي از سوي تيم كنترل و نظارت تابع هيچ گونه قانون و قاعده مشخصي نيست. در واقع اغلب وبلاگ هاي ايراني از طريق سرويس دهنده شان مسدود مي شوند و در مورد وبلاگ هايي كه آدرس هاي مستقل دارند مخابرات يا سرويس اينترنت دايالاب از طريق فيلترينگ عمل مي كنند. داريوش بلادي وبلاگ نويس و كارشناس اين حوزه نيز درباره پديده وبلاگ نويسي در ايران معتقد است ، ايران از نظر وبلاگ نويسي در رتبه سوم جهان بعد از آمريكا و كويت قرار دارد و بر مبناي آمارهايي كه بلاگ دات كام اعلام مي كند وبلاگ هاي فارسي در دنيا مقام سوم را دارند و تهران لقب پايتخت وبلاگ دنيا را به خود اختصاص داده است. اين در حاليست كه وبلاگرها از نظر امنيتي با مشكل مواجه اند زيرا وبلاگ نويس به خاطر متمركز شدن بر روي مسايل روز، فعال بودن و مخاطب زياد داشتن مورد كنترل قرار مي گيرد.
وي وبلاگ را برزخ وبلاگر ميان دنياي مجازي و دنياي حقيقي توصيف كرد و افزود: بسياري از وبلاگ نويسان مايل نيستند از دنياي وبلاگ بيرون بيايند و در دنياي واقعي با ديگران تماس بگيرند اين افراد در قرارهاي عمومي بلاگرها نيز شركت نمي كنند.
بلادي گفت: موضوع وبلاگ هاي فارسي در ايران واكنش وبلاگ نويس به مسايل روز است و در وبلاگ ها هزاران نوع نگاه و طرز تلقي را مي توان مشاهده كرد. وي در مورد وبلاگ نويسان خارج از ايران گفت: وبلاگ هاي غيرفارسي بيشتر شخصي نويسي مسايل روزانه فرد است و به وبلاگ به عنوان دفتر خاطرات نگاه مي كنند اما در وبلاگ هاي فارسي بازتاب مسايل اجتماعي، سياسي و فرهنگي جامعه را مي توان ديد. سعيد طباطبايي ديگر كارشناس اين حوزه هم گفت: آمار مشخصي درباره تعداد وبلاگ نويسان فارسي موجود نيست و سيستمي براي آمارگيري وبلاگ هاي فعال و مشخص وجود ندارد اما حدس مي زنم بيش از يك ميليون وبلاگ فارسي داشته باشيم. به گفته وي وبلاگ هاي فارسي شامل موضوعات سياسي، فرهنگي، ادبي، ورزشي و اجتماعي است و بيشترين وبلاگ ها به حوزه نويسندگي اختصاص دارد. وي گفت: وبلاگ يك دفترچه يادداشت به شكل آن لاين است كه ديگران هم مي توانند آن را بخوانند. طباطبايي افزود: سه سيستم پشتيباني و سرويس دهنده پرشين بلاگ، پرشين اسكاي و پرشين استود براي وبلاگ نويس در شبكه وجود دارد كه سرويس دومن و هاست را به طور رايگان ارايه مي كنند و يك سري سرويس دهندگان نيز هستند كه خدمات به زبان فارسي ارايه نمي دهند ولي امكان فارسي سازي آنها وجود دارد. سيستم هاي پشتيباني پرشين اسكاي و پرشين استود به شكل رسمي در ايران حضور دارند و به خاطر ارايه برخي آزادي ها و رايگان بودن مورد استقبال برخي وبلاگ نويسان ايراني قرار گرفته اند.اين در حاليست كه وبلا گ نويسان حرفه اي در ايران آدرس اينترنتي مستقلي دارند و وابسته به سرويس دهنده ها نيستند.
مطلب‌های دیگر از همین نویسنده در سایت آینده‌نگری:
|
بنیاد آینده‌نگری ایران |
|
يكشنبه ۹ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۲۸ آوریل ۲۰۲۴
cc
|
|
Facebook
Twitter
Google
Yahoo
Delicious
بالاترین
دنباله
نسخه‌ی چاپی
ارسال اين مطلب به دوستان